Ciekawostki #23: Fryderyki – edycja 2013 i wybrane statystyki z lat 1995-2013

Dzisiaj wręczono Fryderyki – nagrody muzyczne, które obecne są w polskiej branży fonograficznej od roku 1995 (choć to rok 1994 był podczas pierwszej gali rozliczany).

Pierwsza ceremonia wręczenia Fryderyków odbyła się w Teatrze Polskim w Warszawie dnia 19 marca 1995 r. Artystów wyróżniono wówczas w 18 kategoriach. Jedną z atrakcji tamtej gali był wspólny występ trzech wokalistek, które śmiało można umieścić w gronie najważniejszych kobiecych głosów ostatniego ćwierćwiecza w polskiej muzyce: Edyty Bartosiewicz, Kasi Nosowskiej i Kasi Kowalskiej. Panie wykonały utwór Erica Claptona – „Wonderful tonight”.

W aktualnej edycji Fryderyków znacząco uszczuplono liczbę nominacji, na skutek czego chociażby w segmencie z muzyką rozrywkową brak jest już wśród nominacji kategorii „Album roku” dedykowanych z osobna kilku wybranym gatunkom muzycznym (pop, rock etc.) czy też odrębnych kategorii, w których nagradza się solistki, solistów oraz zespoły (teraz muzyków wyróżnia się we wspólnej dla wszystkich kategorii „Artysta roku”).

Taka „czystka” tłumaczona jest występującą na świecie tendencją do zawężania liczby kategorii podczas gal wręczenia nagród muzycznych (z taką sytuacją mamy do czynienia np. w przypadku Grammy Awards). Niebagatelne znaczenie dla podjęcia decyzji o zastosowaniu takiego zabiegu mogły mieć również (a może w szczególności) finanse… Nawet jeżeli uznać oszczędności za racjonalne usprawiedliwienie, wydaje się, że ograniczenie muzyki rozrywkowej do jedynie czterech kategorii jest zabiegiem… niepokojącym. Czy naprawdę w polskiej fonografii panuje aż taki zastój?! Czy koszty „wyprodukowania” większej liczby statuetek były dla polskiej branży fonograficznej wydatkiem nie do udźwignięcia?! Te pytania nasuwają się w pierwszej kolejności…

Lista artystów nagrodzonych Fryderykiem w kategoriach z muzyką rozrywkową:

Artysta rokuMela Koteluk (uwaga, nie dajcie się zwieść niektórym portalom, które twierdzą, że Mela otrzymała statuetkę w kategorii „Artystka roku”, jest to bowiem kategoria o nazwie „Artysta roku” – znacznie od tej pierwszej pojemniejsza; dlaczego pojemniejsza – wytłumaczyłem powyżej)

Album roku: T.Love „Old is gold” 

Utwór rokuBrodka „Varsovie”

Debiut rokuMela Koteluk

Złoty Fryderyk: Józef Skrzek

Więcej informacji (w tym nagrodzonych w kategoriach jazzowych i z muzyką poważną) znajdziecie na oficjalnej stronie ZPAV.

Pozwólcie jednak, że ja zamieszczę w tym miejscu odrobinę statystyk, które przed momentem zamieściłem w social mediach bloga. To jedynie garstka ciekawostek, które można by w kontekście Fryderyków zaprezentować. Ale może taka ilość już Was zadowoli.

fot. Mela Koteluk – najważniejsza postać tegorocznych Fryderyków (polskieradio.pl)

Uwaga! Przez długi czas w nazwie gali podawano rok poprzedzający ten, w którym wręczano statuetki (czyli np. gala z początku 1995 r. nosiła nazwę „Fryderyk 1994”, z kolei gala z początku 2007 r. – „Fryderyk 2006”). W 2008 r. w nazwie rozdania Fryderyków zaczęto podawać ten rok, w którym je wręczano (czyli jeśli był to już 2008 r., to gala nazywała się „Fryderyk 2008”). Żeby nie zaciemniać obrazu, w poniższych statystykach zawsze podaję rok rozdania nagród (czyli tak, jak czynione jest to obecnie).

Lista wokalistek, które otrzymały Fryderyka w kategorii „Wokalistka roku”:

1995 – Edyta Bartosiewicz
1996 – Kayah
1997 – Justyna Steczkowska
1998 – Kayah
1999 – Beata Kozidrak
2000 – Kayah
2001 – Beata Kozidrak
2002 – Ewa Bem
2003 – Anna Maria Jopek
2004 – Anna Maria Jopek
2005 – Ania Dąbrowska
2006 – Kasia Nosowska
2007 – Ania Dąbrowska
2008 – Kasia Nosowska
2009 – Kasia Nosowska
2010 – Gaba Kulka
2011 – Brodka
2012 – Ania Rusowicz

W 2013 r. tej kategorii już nie odnajdziecie.

*Edyta Górniak, tak często chwalona za swoje wokalne walory, nominowana była 4-krotnie (ostatni raz w 2000 r.), lecz Fryderyka nigdy nie otrzymała.

*Pod względem liczby nominacji w kategorii „Wokalistka roku”, które nigdy nie przyniosły artystce statuetki, liderkami (ex aequo) są Agnieszka Chylińska i Kasia Kowalska – obie nominowane 6-krotnie. Kowalska ostatni raz nominowana była w 2005 r., a Chylińska w 2010 r.

*Najwięcej nominacji w tej kategorii otrzymała Kasia Nosowska – łącznie 14!

Lista utworów nagrodzonych Fryderykiem w kategorii „Piosenka roku”
(aktualnie: „Utwór roku”):

1995 – Varius Manx „Zanim zrozumiesz”
1996 – Kasia Kowalska „A to co mam”
1997 – Justyna Steczkowska „Oko za oko, słowo za słowo”
1998 – Budka Suflera „Takie tango”
1999 – Reni Jusis „Zakręcona”
2000 – Myslovitz „Długość dźwięku samotności”
2001 – Myslovitz „Chłopcy”
2002 – T.Love „Nie, nie, nie”
2003 – Wilki „Baśka”
2004 – Raz, Dwa, Trzy „Trudno nie wierzyć w nic”
2005 – Krzysztof Krawczyk i Edyta Bartosiewicz „Trudno tak (razem być nam ze sobą)”
2006 – Krzysztof Kiljański i Kayah „Prócz ciebie nic” oraz Lech Janerka „Rower” (ex aequo)
2007 – Ania Dąbrowska „Trudno mi się przyznać”
2008 – Nosowska „Era retuszera”
2009 – Czesław Śpiewa „Maszynka do świerkania”
2010 – Hey „Kto tam? Kto jest w środku?”
2011 – Acid Drinkers (i Ania Brachaczek) „Love shack”
2012 – Zakopower „Boso”
2013 – Brodka „Varsovie”

*Artystami z największą liczbą nominowanych utworów, którzy nie otrzymali statuetki w tej kategorii, są:

a) Edyta Górniak – nominowano 3 jej utwory: „To nie ja”, „Dotyk” i „Dumka na dwa serca”;

b) Sistars – 3 nominowane utwory: „Sutra”, „Inspirations” i „My music” (2 ostatnie nominowane w jednym roku!);

c) Maria Peszek – 3 nominowane utwory: „Nie mam czasu na seks”, „Rosół” i „Ludzie psy”.

*2-krotnie nagrodę zdobył utwór niewykonany w języku polskim: Acid Drinkers i Ania Brachaczek „Love shack” (2011) i Brodka „Varsovie” (2013).

*”Love shack” Acid Drinkers i Ani Brachaczek to jedyny nagrodzony cover w tym zestawie (oryginał: The B-52’s).

*11 razy nominację w tej kategorii otrzymał utwór wykonywany w obcym języku: Houk „Transmission into your heart” (1995), Kayah i Cesaria Evora „Embarcacao” (2002), Smolik i Novika „T.Time” (2002), Blue Cafe „You may be in love” (2004), Sistars „Inspirations” (2006), Sistars „My music” (2006), Smolik i Kasia Kurzawska „C.Y.E. (close your eyes)” (2007), Natalia Kukulska „Sexi flexi” (2008), Acid Drinkers i Ania Brachaczek „Love shack” (2011), Julia Marcell „Matrioszka” (2012), Brodka „Varsovie” (2013).

*Zespół Myslovitz jest jedynym artystą, który 2-krotnie zdobywał statuetkę w tej kategorii. Wypada w tym kontekście przywołać postać Kasi Nosowskiej, która również 2 razy zdobyła statuetkę w tej kategorii, tyle że jedno jej zwycięstwo było nagrodą za dokonanie solowe, a drugie – za utwór wykonany z zespołem Hey.

fot. okładka albumu: Reni Jusis „Zakręcona”, promowanego przez piosenkę o takim samym tytule (spotify.com)

Lista artystów nagrodzonych podczas 1. rozdania Fryderyków:

– Wokalista: Stanisław Sojka
– Wokalistka: Edyta Bartosiewicz
– Grupa: Hey
– Debiut: Kasia Kowalska
– Piosenka: Variux Manx „Zanim zrozumiesz”
– Teledysk: Varius Manx „Zanim zrozumiesz”
– Album rock/pop: Edyta Bartosiewicz „Sen”
– Album z piosenką poetycką: Grzegorz Turnau „Turnau w Trójce”
– Album z muzyką taneczną: De Mono „Abrasax”
– Album z muzyką poważną: Henryk Mikołaj Górecki „III symfonia’
– Album jazzowy: Andrzej Jagodziński „Chopin”
– Album zagraniczny: Pink Floyd „The division bell”
– Realizator dźwięku: Leszek Kamiński
– Kompozytor: Wojciech Waglewski
– Autor (tekstu): Kazik Staszewski
– Koncert: Hey w Spodku (nominowano wówczas jeszcze warszawskie koncerty Aerosmith, Davida Byrne’a, Rage Against The Machine i Santany)
– Wydarzenie: ustawa – Prawo autorskie (nominowano wówczas m.in. występ Edyty Górniak podczas Eurowizji oraz śmierć Ryszarda Riedla)
– Nagroda specjalna za całokształt dokonań organizacyjnych i impresaryjnych do roku 1994: Katarzyna Kanclerz.

fot. królowa Fryderyków – Kasia Nosowska (polskieradio.pl)

nagłówek – fot. okładka albumu: Mela Koteluk „Spadochron” (spotify.com)