Kim Carnes „Bette Davis eyes”

„Bette Davis eyes” to napisana w 1974 r. przez Donnę Weiss i Jackie DeShannon kompozycja, rozpowszechniona w 1981 r. przez amerykańską piosenkarkę, Kim Carnes. Pierwotnie utwór znalazł się na płycie „New arrangement” jednej z jego współautorek, tj. Jackie DeShannon, jednak do czasu włączenia go do repertuaru Kim Carnes pozostawał mało znany. DeShannon przyznała, że inspiracją do stworzenia tej kompozycji była scena z filmu „Trzy kamelie” z 1942 r., w której aktor Paul Henreid zapala papierosa Bette Davis.

Oryginalna wersja „Bette Davis eyes” znacznie różniła się od popularnego coveru – utrzymana była w stylistyce country. Za nową jakość przeboju odpowiedzialność wziął keyboardzista, Bill Cuomo, wprowadzając do piosenki syntezatorowe brzmienie, którego nie usłyszymy w oryginale, i nadając jej bardziej mrocznego charakteru – wszystkie modyfikacje stworzyły w piosence typowy klimat wczesnych lat 80 XX w. Tej nocy, której zespół Carnes próbował wspólnie wykonać odświeżone „Bette Davis eyes”, zamordowano Johna Lennona. Ktoś wbiegł do studia i przekazał muzykom smutną nowinę.

Kompozycja w zupełnie nowej aranżacji została zarejestrowana na żywo w studio, bez powtórnego nagrywania, czyli dokładnie tak, jak zabrzmiała za pierwszym razem. Produkcji podjął się Val Garay. Producent po zarejestrowaniu nagrania poczynił odpowiednie udoskonalenia. Później podejmował wprawdzie próby dalszego miksowania piosenki, jednak po 4 dniach uznał, że żaden z miksów nie przebije wersji nagranej w noc śmierci Lennona, dlatego też to ona została wydana na albumie i na singlu.

Właścicielka oczu, o których mowa w piosence, tj. nadzwyczaj popularna amerykańska aktorka filmowa, telewizyjna i teatralna, Bette Davis, w liście do wokalistki wypowiedziała się na temat utworu bardzo pochlebnie. W swoim pamiętniku zatytułowanym „This ‚n that”, wydanym w 1987 r., zażartowała nawet, że czuje się podekscytowana faktem, że dzięki piosence stała się częścią współczesnego pokolenia rocka. Carnes zaprzyjaźniła się z wnukiem Davis, Asleyem. Odwiedziła nawet kilkukrotnie bohaterkę swojego przeboju w jej rezydencji przed jej śmiercią w 1989 r. Niedługo przed tym zdarzeniem Carnes zaśpiewała utwór na żywo dla aktorki, oddając jej w ten sposób należny jej hołd.

fot. Bette Davis i jej słynne oczy… (cometoverhollywood.com)

Singiel urodzonej w Hollywood 35-letniej wówczas Kim Carnes, obdarzonej oryginalnym, zachrypniętym, drapieżnym głosem, wydany został 9 kwietnia 1981 r. Wzbogacono go o tzw. stronę B, na której zamieszczono kompozycję „Miss you tonight”. Wydawcą singla była wytwórnia EMI America, a nakręcenia teledysku podjął się Russell Mulcahy (to on stworzył pierwszy wyemitowany przez stację MTV klip: „Video killed the radio star” The Buggles; jest też twórcą wielu teledysków Duran Duran i Eltona Johna). W ciągu zaledwie kilku tygodni singiel „Bette Davis eyes” dotarł na szczyt amerykańskiego zestawienia The Billboard Hot 100, przebywając na nim w sumie przez 9 tygodni (z jednotygodniową przerwą, której sprawcą był utwór „Stars On 45 medley” projektu Stars On 45). W latach 80. podobnym bądź lepszym wynikiem pochwalić się mogą jedynie 2 inne nagrania, oba wydane również w 1981 r. – „Endless love” wykonane w duecie przez Dianę Ross i Lionela Richie (motyw muzyczny z filmu o tym samym tytule), które na szczycie listy „Billboardu” przebywało nieprzerwanie przez 9 tygodni, oraz „Physical” Olivii Newton-John, które okupowało 1. miejsce przez 10 kolejnych tygodni (i jest to tym samym najdłuższy pobyt na czele listy w całej dekadzie).

Utwór „Bette Davis eyes” zdobył w USA na tyle dużą popularność, iż w podsumowaniu dekady zajął godne podziwu 2. miejsce, tuż za wspomnianym „Physical”. Jako że bestsellerowy singiel Olivii Newton-John wydany został końcem roku i jego sprzedaż podzieliła się na rok 1981 i 1982, „Bette Davis eyes” nosi również inne zaszczytne miano, a mianowicie najlepiej sprzedającego się singla 1981 r. w USA. Świetna sprzedaż singla mocno wpłynęła na zainteresowanie albumem Kim Carnes, „Mistaken identity”, który przez 4 tygodnie okupował 1. miejsce listy bestsellerów płytowych w USA, The Billboard 200.

Sukces na listach „Billboardu” musiał mieć jakieś przełożenie na nagrody Grammy. Wokalistka otrzymała zatem 4 nominacje do tego prestiżowego wyróżnienia, zwyciężając podczas 24. ceremonii rozdania Grammy w 1982 r. w 2 niezwykle ważnych kategoriach – „Bette Davis eyes” okrzyknięto bowiem piosenką roku (nagroda dla twórców piosenki) oraz nagraniem roku (nagroda dla wykonawcy oraz teamu producentów). Kategorie, w których Carnes przegrała, to: „najlepsze kobiece wokalne wykonanie popowe” oraz „album roku”. Z kolei Val Garay, producent przeboju Carnes, otrzymał nominację w kategorii dedykowanej producentom – przegrał jednak z utytułowanym Quincy Jonesem.

Singiel Kim Carnes święcił triumfy nie tylko w ojczyźnie wokalistki. Piosenka była międzynarodowym hitem, który dotarł na szczyt w 31 krajach świata, w tym na takich ważnych muzycznych rynkach, jak Niemcy (1. miejsce przez 7 tygodni), Japonia, Australia czy Włochy. Piosenki nie docenili jednak Brytyjczycy – dotarła ona maksymalnie do 10. miejsca na The UK Singles Chart.

Przebój „Bette Davis eyes” wielokrotnie wykorzystywany był przez innych artystów. Jednym ze znanych coverów jest wykonanie popularnej amerykańskiej aktorki, Gwyneth Paltrow, które można usłyszeć w filmie „Tylko w duecie” Bruce’a Paltrowa z 2000 r. Piosenkę śpiewały także m.in. Tori Amos, kontrowersyjna Courtney Love, Samantha Ronson (znana chociażby z szeroko opisywanej przez bulwarówki relacji z Lindsay Lohan) czy Leighton Meester (gwiazda serialu „Plotkara”). Utwór wykorzystywany był też w programie „Idol” (m.in. w edycji amerykańskiej). Powstało ponadto kilka nagrań, które opierają się o sample z „Bette Davis eyes”, a mowa o „In my arms” Mylo, „Midnight heartache” September czy „Angel eyez” Akona. Dodatkowo fragmenty przeboju pojawiły się w kilku reklamówkach oraz serialach (m.in. w jednym z epizodów serialu „Policjanci z Miami”). Nie zabrakło i parodii nagrania, m.in. „Marty Feldman’s eyes” niejakiego Bruce’a „Babymana” Bauma.

Dzięki jednemu – odpowiednio wyprodukowanemu i wypromowanemu – nagraniu Carnes po wielu latach śpiewania w zadymionych pubach i nocnych klubach, po licznych mało udanych próbach zaistnienia w muzycznej branży, kilku niezauważonych albumach i nieszczególnie docenionych singlach w końcu zaistniała w muzycznym świecie. Niestety jej kariera nie trwała zbyt długo, gdyż z każdym kolejnym wydawnictwem popyt na jej muzykę spadał – aż w połowie lat 80. po sukcesie zostało już tylko wspomnienie. W latach 90. piosenkarka przeniosło się do Nashville, skupiając się na pisaniu piosenek dla innych artystów, głównie wykonawców country.

A na koniec mała ciekawostka… Marcin Jędrych w programie „Ten Top” w stacji RMF FM gra co tydzień jedną piosenkę zaproponowaną przez słuchacza (tzw. Twój Typ). Wczoraj, tj. 20 lutego 2010 r. prowadzący skorzystał z mojej propozycji i wyemitował na antenie „Bette Davis eyes” w wykonaniu Kim Carnes. To właśnie ten miły akcent z jego strony zmotywował mnie, żeby opisać na blogu ciekawą historię tej piosenki. Mam nadzieję, że tych, którzy do tej pory jej nie słyszeli, zachęciłem moim tekstem do jej przesłuchania, a tych z kolei, którzy pamiętają ten (niestety nieco zapomniany już) przebój sprzed lat, przekonałem do tego, że warto odświeżyć pamięć i przypomnieć sobie urok kompozycji o oczach słynnej Bette Davis. Z pewnością nie jest to nagranie, które wszystkim przypadnie do gustu – czuć w nim jednak niesamowity klimat muzyki lat 80., a charakterystyczny głos Kim Carnes dodaje mu jeszcze ciekawszego, bardzo wyrazistego wymiaru.

nagłówek – fot. okładka singla: Kim Carnes „Bette Davis eyes” (discogs.com)